گزارش گل چرم
سه چالش بخش كشاورزی در سال 98، دستاوردهایی كه چوب بی تدبیری خورد
گل چرم: دستاوردهای طلایی بخش كشاورزی امسال با چالش هایی جدی روبه رو شده و تداوم تصمیمات مسئولان می تواند به از دست رفتن كامل این دستاوردها منجر شود.
به گزارش گل چرم به نقل از مهر، سال ۹۸ تا امروز برای بخش كشاورزی و تولیدكنندگان كشور سال بسیار پرچالشی بوده و در سایه سكوت سنگین متولیان تولید امسال سه دستاورد مهم این بخش تحت الشعاع قرار گرفته و ادامه رفتارهای بی تدبیرانه مسئولان می تواند منجر به از دست رفتن كامل دستاوردهای طلایی این بخش همچون خودكفایی محصولات استراتژیكی مانند گندم شود. خودكفایی در شكر و گندم و اجرای قانون تمركز ۳ دستاورد مهمی بوده اند كه وزارت جهاد كشاورزی امسال آنها را از دست داده است. این در شرایطی است كه برای هركدام از این طرح ها، طی سالیان گذشته هزینه های مادی و معنوی فراوانی صرف شده بود و جبران عقب افتادگی هایی كه حاصل شده باردیگر نیازمند بودجه و هزینه های هنگفتی برای كشور خواهد بود. برنامه هایی كه با تاكید رهبر انقلاب تدوین شد تدوین برنامه خودكفایی برای محصولات استراتژیك با تاكید مقام معظم رهبری انجام شد. این امر حدودا مربوط به ۴ سال قبل است زمانی كه رهبرانقلاب در دیدار با هیات دولت تاكید كردند: «بخش كشاورزی مهم است؛ آن چیزی كه ما از وزیرجهاد و از مجموعه این وزارت خانه توقّع داریم، این است كه در تولید محصولات حیاتی باید خودكفایی به وجود بیاید؛ یعنی در خودكفایی به حرف و گپ این و آن نگاه نكنید كه می گویند گندم، بیرون ارزان تر است، و مانند اینها. ما باید به خودكفایی برسیم؛ در موادّ حیاتی باید به خودكفایی برسیم.» به دنبال این بیانات وزارت جهادكشاورزی برای ۸ محصول اساسی طرح خوداتكایی تهیه و ضریب خوداتكایی این محصولات را هدف گذاری كرد. كه همچون این محصولات، افزایش كشت گندم و چغندر قند برای تولید شكر بود. خودكفایی گندم به سال پنجم نمی رسد؟! بنا بر اعلام مسئولان وزارت جهاد و برنامه ریزی های انجام شده قرار بود امسال كشور برای چهارمین سال متوالی در تولید گندم به خودكفایی برسد. با این وجود مشكلی امسال دولت با آن روبه رو شده این است كه امسال گندم كاران گندم خودرا تحویل دولت نمی دهند و میزان خرید تضمینی امسال نسبت به مدت مشابه پارینه كاهش یافته است كه علت اصلی آن، قیمت ناعادلانه خرید تضمینی است. دولت نرخ خرید تضمینی گندم را برای سال زراعی جاری با وجود تمام هشدارهایی كه از طرف مسئولان و كارشناسان مختلف داده شد ۱، ۷۰۰ تومان تعیین كرد، این در حالی بود كه بسیاری معتقد بودند قیمت این كالا با عنایت به هزینه های تمام شده تولید و قیمت گندم در كشورهای همسایه باید حدود ۲، ۰۰۰ تومان باشد. دولت تابحال موفق شده حدود ۸ میلیون تن گندم از كشاورزان خریداری كند، فعالان بخش خصوصی و تولیدكنندگان معتقدند نزدیك به ۲.۵ میلیون تن گندم از چرخه خرید تضمینی خارج شده و كشاورزان علاقه ای به فروش آن به دولت ندارند. بنابراین یزدان سیف، مدیرعامل شركت بازرگانی دولتی ایران اخیر اعلام نموده است كه واردات گندم به كشور در دست بررسی می باشد. با این وجود تولیدكنندگان و دست اندركاران تولید معتقدند نیازی به واردات گندم نیست، گندم به اندازه كافی در كشور وجود دارد و دولت باید تدبیری بیندیشد كه كشاورزان آنرا تحویل دولت بدهند. زمینه چینی برای واردات گندم به كشور! یكی از واكنش برانگیزترین مباحث سال جاری نیز بحث آلودگی گندم داخلی است كه بتازگی به رویه چند سال قبل مطرح می شود و هیچگاه جز نمونه های موردی، صحت این ادعا به اثبات نرسیده است. مسئولان وزارت جهاد كشاورزی نیز معتقدند كه نمی توان نمونه های موردی را به كل تولید كشور تعمیم داد. آلودگی گندم داخلی به ضایعات و ناخالصی ها درحالی باردیگر مطرح شده كه دست اندركاران معتقدند این بهانه ای برای واردات است، یك منبع مطلع در وزارت جهاد كشاورزی به خبرنگار مهر اظهار داشت: این حجم آلودگی كه مطرح شده (سالانه ۷۰۰ هزارتن ضایعات در گندم) بسیار زیاد است و حقیقت ندارد عده ای با مطرح كردن این مسائل به دنبال واردات گندم با ارز دولتی هستند. همین طور اخیرا، عیسی كلانتری، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست كه قبلا وزیر جهاد كشاورزی نیز بوده در اظهاراتی به خودكفایی گندم تاخته و آنرا اشتباه تاریخی خوانده است. كلانتری در این زمینه با اشاره به اینكه تاكید بر طرح خودكفایی تولید گندم یك اشتباه تاریخی در دهه ۷۰ بود، گفته است: آن زمان كه مسئولیت وزارت كشاورزی را داشتم بر این سیاست تاكید می شد اما این یك اشتباه تاریخی بود و تداوم همین روند در دهه های بعد می توانست به كلی منابع آب را در كشور نابود كند. ناكارآمدی؛ عامل عدم درك شرایط جنگ اقتصادی اظهارات كلانتری و «اشتباه تاریخی» معرفی كردن سیاست خودكفایی در تولید گندم در حالی مطرح می شود كه تجربه تلخ وسخت دوران جنگ تحمیلی، خودكفایی در تولید محصولات استراتژیك را به اولویتی اجتناب ناپذیر برای كشور تبدیل نموده است چونكه كشور چه در دوران جنگ تحمیلی و چه سالهای بعد از آن در چارچوب تحریم های ظالمانه و تروریسم اقتصادی غرب مقابل مردم ایران، برای تامین ضروریات جامعه با سختی مواجه بوده است. و جای تعجب دارد كه چگونه كسی كه سالها بر صندلی وزارت كشاورزی، آنهم در سالهای بعد از جنگ تكیه داشته، درك درستی از چالشهای زمان جنگ و بعد از آن و ملاحظات فعلی دوران جنگ اقتصادی ندارد. كشورهای غربی و در راس آنها آمریكا در این سالها تمام اقلامی را كه كشورمان برای تامین آنها وابسته به خارج از كشور بوده را تحت تحریم قرار داده اند؛ مثال مشهود آن بنزین است؛ تا وقتی كشور برای تامین آن به واردات وابسته بود، بنزین همواره در صدر فهرست تحریم قرار داشت اما به تدریج با خودكفا شدن كشور در تولید این فرآورده نفتی و بی نیاز شدن از واردات، بنزین از فهرست اقلام تحریمی مقابل ایران حذف شد. اعتراض تند حجتی به وارداتچی ها البته، محمود حجتی، وزیر جهادكشاورزی بتازگی با وارداتچی هایی كه برای برقرار كردن جریان واردات به هر دستاویزی چنگ می زنند اتمام حجت كرد. او با اشاره به اینكه كشورهای جهان صدها میلیارد دلار یارانه به بخش كشاورزی می دهند و از آن حمایت می كنند، خاطرنشان كرد: متاسفانه برخی تصمیم سازان و تصمیم گیران ما باوجود این مسائل از واردات سخن می گویند. او با اشاره به اینكه ما قیمت دلار را در كشور به زحمت پایین نگه داشته ایم، اظهار داشت: محصولی را كه با این دلار، كه به صورت كاذب و حمایتی قیمت آنرا پایین نگه داشته ایم، وارد كشور می نماییم، با كالایی كه كشاورز در داخل با سختی تولید می كند مقایسه می نماییم. در نتیجه این مقایسه غیرعادلانه، آغاز به سر و صدا می نماییم بدون اینكه به تمام زوایای ماجرا توجه كرده باشیم. حجتی با اشاره به اینكه كشورهای غربی شعار می دهند محصولاتی مانند مواد غذایی تحریم نمی شوند، اظهار داشت: این مساله حقیقت ندارد، وقتی نمی توانیم ارز را مبادله و غذا را تامین نماییم یعنی تحریم هستیم. همین مبادله های ارزی، هزینه های گزافی را به كشور و قیمت تمام شده غذای مردم تحمیل می كند. وی خطاب به كسانی كه كالاهای وارداتی را با تولیدات داخل مقایسه می كنند، اظهار داشت: هر زمان كه شما با عرق جبین ارز تولید كردید، می توانید بروید با آن ارز كالا وارد كشور كنید نه اینكه نفت را كه سرمایه نسل های آینده است بفروشید دلار حاصل از آنرا قیمت گذاری كنید و بعد محصولی را كه در كشور مبدا نیز مورد حمایت قرار گرفته و یارانه دریافت كرده وارد كنید و با محصول داخلی مورد مقایسه قرار دهید. عقبگرد در برنامه خودكفایی شكر نیاز كشور به شكر حدود ۲.۲ میلیون است كه بگفته مسئولان وزارت جهاد كشاورزی در سال ۹۶ حدود ۲ میلیون تن شكر در كشور تولید شد كه در این بخش به مرز خودكفایی رسیدیم. در این زمینه دی ماه سال قبل علیرضا یزدانی، مجری طرح چغندر قند وزارت جهاد كشاورزی به خبرنگار مهر اظهار داشته بود: قیمت خرید تضمینی چغندر قند بهاره ۳ هزار و ۴۰۳ ریال و چغندر قند پاییزه ۳ هزار و ۳۳۸ ریال تصویب و اعلام شده است در حالیكه پیشنهاد ما حدود ۳۲ درصد افزایش نسبت به سال ۹۶ بوده كه براین اساس باید قیمت به بالای ۴۰۰ تومان می رسید. وی اضافه كرده بود: در صورتیكه پیشنهاد ما مورد پذیرش قرار می گرفت، روند افزایش نرخ خرید تضمینی باتوجه به رشد هزینه های تولید روندی منطقی بود ضمن اینكه باید حتما در نرخ شكر تجدیدنظر صورت گیرد تا تولیدكنندگان رغبت تولیدداشته باشند. یزدانی با اشاره به اینكه از اسفندماه كشت چغندرقند در مناطق مختلف كشور آغاز می شود، تاكید كرده بود: هر اتفاقی مقرر است رخ دهد باید پیش از این زمان باشد تا كشاورز بتواند برای كشت تصمیم بگیرد. پیگیری ها و اعتراضات منجر گردید دولت در تیرماه ۹۸ قیمت این محصول را تغییر دهد و قیمت خرید تضمینی چغندرقند بهاره و پاییزه سال ۱۳۹۸ به ترتیب به مبلغ ۳، ۷۴۶ و ۳، ۶۴۲ ریال به اضافه مبلغ ۶۱۵ ریال كمك كرایه حمل تغییر نمود. اتفاقی كه البته بسیار دیرهنگام بود و به عبارتی نوشداروی پس از مرگ سهراب. این اقدام منجر به كاهش شدید سطح زیركشت چغندر قند در كشور شد. جایگزینی رب گوجه فرنگی با شكر! بگفته بعضی از مسئولان امسال كشاورزان بجای محصول استراتژیك چغندرقند، به كشت محصولات صیفی همچون گوجه فرنگی روی آورده اند كه درحال حاضر میزان كشت گوجه فرنگی به قدری زیاد شده كه روی دست تولیدكنندگان مانده و دولت مجبور به خرید توافقی این محصول شده است! در همین زمینه یزدان سیف، مدیرعامل شركت بازرگانی دولتی ایران در گفتگو با خبرنگار مهر درباره كاهش تولید چغندر قند در كشور و آخرین وضعیت واردات شكر به كشور، تصریح كرد: قریب به ۷۰۰ تا ۷۵۰ هزار تن شكر از محل تولید چغندر قند و قریب به ۶۰۰ هزار تن از محل نیشكر در كشور تولید می شود. امسال یك میلیون و ۳۰۰ هزار تن شكر تولید داخل داریم. وی ادامه داد: قیمت گذاری سبب شده الگوی كشت به محصولات دیگری تغییر كند و امسال كشت تغییر كند و امیدواریم این مسئله برطرف شود. لغو قانون تمركز دهن كجی دیگری به كشاورزان! و همین طور امسال قانون انتزاع وظایف بازرگانیِ بخش كشاورزی از وزارت بازرگانی وقت در ۲۴ بهمن سال ۹۱ به قانون «تمركز وظایف و اختیارات مربوط به بخش كشاورزی در وزارت جهاد كشاورزی» به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و در سال ۹۲ از طرف هیات دولت ابلاغ گردیده بود، در سایه سكوت سنگین مسئولان وزارت جهاد كشاورزی لغو شد تا حقوق دیگری از كشاورزان كشور تضییع شود و مسیر واردات تسهیل گردد. نكته قابل توجه در این میان، تاكید رئیس جمهور و برخی دیگر از مسئولان بر دستاوردهای بخش كشاورزی و حفظ آنان در دولت یازدهم و ابتدای دولت دوازدهم بود و الان معین نمی باشد كه چرا در سال های اخیر این بخش مورد بی توجهی و غفلت قرار گرفته است. رئیس جمهور چه گفت؟ حسن روحانی در اردیبهشت ماه ۹۶ در مراسم روز كارگر عنوان كرد: در سالهای ۹۰ و ۹۱ چند میلیون تن گندم از خارج وارد كردیم در حالیكه در نتیجه تولید گندم سال ۹۵ امسال می توانیم ۳ میلیون تن گندم صادر نماییم. این آرزوی ملت ایران بود كه روزی صادر كننده گندم باشد و امروز این آرزو در سایه دستهای پینه بسته كشاورزان و كارگران ایرانی برآورده شده است. وی تصریح كرد: آیا امروز كه ما گندم بیشتری از زمین زیر كشت كمتر برداشت كرده و نیازی به واردات گندم نداشته، حتی ظرفیت صادرات سه میلیون تن گندم را هم داریم، نگاهمان به بیرون از مرزهای كشور است و یا در سالهای ۹۰ و ۹۱ كه برای تامین نان سفره مان نگاهمان به بیرون مرزها بود؟ و سوالی كه هم اكنون مطرح می شود این است كه چرا حالا كه شرایط كشور بسیار حساس تر از آن زمان است و كشور در جنگ اقتصادی به سر می برد، دولتمردان با بی توجهی خود دستاوردهایی را كه به راحتی حاصل نشده، بر باد می دهند و نگاهشان به بیرون مرزها است؟
منبع: گل چرم
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب