آیا مناطق آزاد از اهداف خود منحرف شده اند!؟
گل چرم: با وجود اینکه مناطق آزاد و ویژه تجاری با قوانین محدودتر و تشریفات گمرکی ساده تری نسبت به سرزمین اصلی با اهدافی از جمله حمایت از صنعت داخلی کشور، جذب تکنولوژی های جدید در امر تولید، گسترش تولیدات صادرات محور و اشتغالزایی راه اندازی شده اند، آمارهای وزارت صمت حاکی از این است که وضعیت تمایل به سرمایه گذاری در بخش تولید در این نواحی و همین طور بهره برداری از واحدهای تولیدی و صنعتی در هفت ماهه نخست امسال خوب نیست، هرچند برای اطمینان از این نتیجه گیری لازم است مناطق آزاد نیز آمارهای خودرا به روز و منتشر کنند.
به گزارش گل چرم به نقل از ایسنا، برمبنای تازه ترین آمار انتشار یافته از طرف وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) در هشت ماهه امسال برای ۲۵ هزار و ۱۰۸ بنگاه جواز تاسیس و برای ۴۵۶۵ بنگاه پروانه بهره برداری صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب ۴۵.۴ درصد و ۱۱.۶ درصد افزایش داشته است.
سرمایه پیشبینی شده در این زمان برای جوازهای تاسیس معادل ۳۱۲ هزار و ۹۲۵ میلیارد تومان بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۴۸.۶ درصد افزایش داشته است. میزان سرمایه پروانه های بهره برداری صادر شده تا اختتام مهر امسال نیز ۱۳۶ هزار و ۵۲۷ میلیارد تومان بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۸۹.۷ درصد افزایش داشته که دلیل این افزایش، صدور پروانه بهره برداری شرکت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس با سرمایه گذاری بیش از ۵۵ هزار و ۸۳۰ میلیارد تومان، شرکت کود شیمیایی اوره لردگان با سرمایه گذاری بیش از ۱۴ هزار و ۸۴۰ میلیارد تومان و مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب با سرمایه گذاری بیش از ۱۳ هزار و ۶۲۰ میلیارد تومان بوده است.
بر طبق این آمار پیشبینی شده با اجرای پروژه هایی که جواز تاسیس آنها در هشت ماهه امسال صادر شده برای ۵۶۳ هزار و ۲۷۰ نفر شغل ایجاد شود که نسبت به این رقم در مدت مشابه پارینه با افزایش ۴۱.۲ درصدی مواجه بوده است. پروانه های بهره برداری صادر شده در این زمان نیز زمینه اشتغال ۸۶ هزار و ۵۸۱ نفر را فراهم نموده که نسبت به هشت ماهه اول پارینه حدود ۳۵.۸ درصد رشد داشته است.
در این میان از اول سال ۱۳۹۹ تا اختتام آبان ماه بیش از ۳۷۶ هزار و ۸۱۷ پروانه صنفی صادر شده که نسبت به تعداد صدور این پروانه در مدت مشابه سال قبل ۴۹.۴ درصد افزایش داشته است.
گروه های کالایی پرطرفدار
در این میان از ۲۵ هزار و ۱۰۸ فقره جواز تاسیس صادره در هفت ماهه اول امسال، بیشترین تعداد در ارتباط با گروه "سایر محصولات کانی غیر فلزی" با ۲۷۵۴ فقره و گروهی که کمترین جواز تاسیس را به خود اختصاص دادند نیز "فاضلاب، دفع زباله، بهداشت محیط و فعالیتهای مشابه " است که ۹ جواز تاسیسی برای آن صادر گردیده است.
همین طور از ۴۵۶۵ فقره پروانه بهره برداری، بیشترین پروانه در هفت ماهه اول امسال با ۵۸۲ فقره متعلق به گروه "ساخت مواد و محصولات شیمیایی" است و متوسط سرمایه گذاری جهت راه اندازی یک واحد در این گروه ۹ میلیارد و ۵۰ میلیون عنوان شده است. بیشترین اشتغال بوجود آمده نیز در گروه "ساخت مواد و محصولات شیمیایی" با حدود ۷۵۱۲ نفر است. کمترین پروانه بهره برداری نیز در گروه های "فاضلاب، دفع زباله، بهداشت محیط و فعالیتهای مشابه " و "محصولات توتون و تنباکو" بوده که در مدت یاد شده تنها یک پروانه در آنها صادر گردیده است.
بیشترین و کمترین جوازها در کدام استانها صادر شد؟
در این میان جزئیات اطلاعات انواع جوازهای صادر شده تا اختتام مهر ماه در دسترس می باشد که برمبنای آن بیشترین تعداد جواز تاسیس در هفت ماهه نخست امسال در استان های خراسان رضوی، یزد و تهران به ترتیب با ۲۱۵۴ و ۲۰۶۳ و ۱۳۹۸ فقره صادر گردیده است. کمترین تعداد جواز تاسیس نیز در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با ۴۳ فقره، کهگیلویه و بویر احمد با ۹۰ فقره و بوشهر با ۱۳۸ فقره صادر گردیده است. بیشترین تعداد پروانه بهره برداری صادره در میان استان های کشور نیز در ارتباط با استان خراسان رضوی، آذربایجان شرقی و اصفهان با ۲۶۵، ۲۶۴ و ۲۶۰ فقره و کمترین در ارتباط با خراسان شمالی و کهگیلویه و بویر احمد هر کدام با ۱۹ فقره و ایلام با ۲۰ فقره است. مناطق آزاد و وسژه اقتصادی نیز در این زمان در هفت ماهه نخست امسال تنها ۷۰ پروانه بهره برداری صادر گردیده است.
گفتنی است که بالاترین اشتغال بوجود آمده به دنبال صدور پروانه های بهره برداری نیز در ارتباط با استان های تهران و خراسان رضوی و اصفهان به ترتیب با ۶۳۷۵، ۴۷۹۹ و ۴۳۹۶ نفر است و کمترین اشتغال هم در استان های کهگیلویه و بویر احمد با ۱۳۸ نفر، ایلام با ۱۵۲ نفر و خراسان شمالی با ۲۱۶ نفر بوجود آمده است.
کاهش چشم گیر تمایل تولیدکنندگان به سرمایه گذاری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی
آنچه در این آمار قابل توجه است، تعداد پایین و کاهش قابل توجه صدور جواز تاسیس و پروانه بهره برداری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی می باشد، به صورتی که صدور جواز تاسیس با ۷۶.۱ درصد کاهش، از ۱۸۰ فقره در هفت ماهه نخست سال قبل به ۴۳ فقره در مدت مشابه امسال رسیده و همانطور که اشاره شد کمترین صدور جواز تاسیس را در مدت یاد شده در میان استان ا داشته است.
جزئیات در ارتباط با هفت منطقه آزاد و منطقه ویژه اقتصادی نیز حاکی از این است که صدور جواز تاسیس در مدت یاد شده بین ۴۰ (منطقه آزاد چابهار) تا ۱۰۰ (منطقه آزاد اروند) درصد است، به صورتی که در مناطق آزاد اروند طی هفت ماهه نخست امسال هیچ جواز تاسیسی صادر نشده است.
گفتنی است که تعداد صدور جواز صنعتی به صورتی نشان دهنده تمایل سرمایه گذاران به سرمایه گذاری در بخش تولید است.
در بخش پروانه بهره برداری که نشان دهنده تعداد واحدهای افتتاح شده هست نیز به جز در منطقه آزاد چابهار، در سایر مناطق آزاد و ویژه اقتصادی شاهد کاهش ۴۶.۳ (منطقه آزاد ارس) تا ۱۰۰ درصدی منطقه آزاد (قشم) در مدت یاد شده هستیم. به عبارتی در منطقه آزاد قشم هم طی هفت ماهه نخست امسال هیچ واحد جدیدی به بهره برداری نرسیده است.
این در شرایطی است که مناطق آزاد و ویژه تجاری با قوانین محدودتر و تشریفات گمرکی ساده تری نسبت به سرزمین اصلی با اهدافی همچون پشتیبانی از صنعت داخلی کشور، جذب تکنولوژی های جدید در امر تولید، گسترش تولیدات صادرات محور و اشتغالزایی راه اندازی شده اند. همین قوانین محدودتر بارها موجب گلایه کارگران و تولیدکنندگان شده، به صورتی که کارگران معتقدند این قوانین کارگران مناطق آزاد را از شمول قانون کار خارج کرده و از جانب دیگر مناطق آزاد از فلسفه اشتغالزایی خود دور شده و به مراکز خرید و پاساژهای بزرگ تبدیل گشته اند. همین طور با وجود اینکه به صورت آزمایشی مناطق آزاد از شمول قانون کار خارج شدند تا اشتغال در آنجا رونق بگیرد ولی نتیجه ای گرفته نشد. تولیدکنندگان نیز گلایه هایی به مناطق آزاد و تجاری دارند و خصوصاً در بخش پوشاک معتقدند حدود ۹۰ درصد قاچاق پوشاک از مناطق آزاد صورت می گیرد، اما شورایعالی مناطق آزاد به کلی این مورد را رد می کند.
البته نکته حائز اهمیت این است که در حاشیه جداول ذکر شده آمار در ارتباط با مناطقی است که بوسیله سامانه وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز صادر کرده اند. بدین سبب به نظر می آید جهت بررسی دقیق تر وضعیت تولید در این مناطق باید آمارهایی از طرف مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نیز منتشر شود. اما آنچه حالا در دسترس ما است نشان داده است مناطق آزاد و ویژه اقتصادی از اهداف خود که همان گسترش تولید و اشتغال است دور افتاده اند.
منبع: golcharm.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب